Μίκελ, Χάρτμουτ

(Hartmut Michel, Λούντβιχσμπουργκ, Βίρτερμπεργκ 1948 –). Γερμανός βιοχημικός. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Τίμπινγκεν το 1974 και συνέχισε μεταπτυχιακά στο εργαστήριο Μαξ Πλανκ του ίδιου Πανεπιστημίου, χαρακτηρίζοντας τη δραστηριότητα ΑΤPάσης σε αλοβακτήρια. Το θέμα της διδακτορικής του διατριβής ήταν ο συσχετισμός των ενδοπυρηνικών επιπέδων της διφωσφορικής και τριφωσφορικής αδενοσίνης με την ηλεκτροχημική βαθμίδα πρωτονίου κατά μήκος της μεμβράνης του αλοβακτηριακού πυρήνα. Μετά το τέλος των σπουδών του, το 1977, συνέχισε την έρευνα, προσπαθώντας να παράγει κρυσταλλική δομή σε μεμβρανικές πρωτεΐνες, όπως η βακτηριοροδοψίνη, το οποίο θεωρούνταν αδύνατο εκείνη την εποχή. Με συνεχή πειράματα, κατόρθωσε να παράγει κρυσταλλική δομή δύο διαστάσεων σε μεμβράνη βακτηριοροδοψίνης. Δύο χρόνια αργότερα, παρατήρησε τον σχηματισμό ανάλογης κρυσταλλικής δομής τριών διαστάσεων. Συνέχισε την έρευνα στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ στο Μάρτινσραϊντ, επιχειρώντας να αναλύσει την κρυσταλλική δομή με χρήση κρυσταλλογραφίας ακτινών Χ, σε μια εποχή που ήταν αναγκαία η βελτίωση της κρυσταλλογραφικής μεθόδου. Το μέγεθος και η ποιότητα των κρυστάλλων βακτηριοροδοψίνης δεν ήταν κατάλληλα για την επιτυχή έκβαση των αναλύσεων και αναγκάστηκε να στραφεί στην ανάλυση φωτοσυνθετικών μεμβρανών. Έχοντας ολοκληρώσει την ανάπτυξη μια νέας διαδικασίας διαχωρισμού, παρήγαγε τους πρώτους κρυστάλλους φωτοσυνθετικού κέντρου αντίδρασης από το πορφυρό βακτήριο Rhodopseudomonas viridis, το 1981, οι οποίοι ήταν εξαιρετικής ποιότητας. Το 1988, μοιράστηκε με τους συμπατριώτες του Γιόχαν Ντάιζενχοφερ και Ρόμπερτ Χούμπερ το βραβείο Νόμπελ Χημείας, για τον προσδιορισμό της τρισδιάστατης δομής σ’ ένα φωτοσυμμετρικό κέντρο αντίδρασης.